Nazar boncuğu, insanı kem gözlerden koruduğuna inanılan boncuktur. Tarih boyunca, Çoğu kültürde ve dinsel inançta, göz figürü kötülükleri savan güçlü bir tılsım olarak kabul edilmiştir.

Tarihteki Türk topluluklarında Nazar boncuğuna munçuk, moncuk, monşak, monçak, munçok, muyinçak gibi isimler verilmiştir ve bu tabirlerin bazıları günümüzde de bazı ulusların dillerinde yer almaktadır. Sözcük olarak boncuk demektir. Bunlar kişinin veya atın boynuna takılan değerli taş; arslan tırnağı, muska gibi şeylerdir. Attila Han’ın babasının adı da Muncuk’tur. Türk halk inancında Albıs, Gökçe Munçuk’tan çok korkar, ki Nazar Boncuğu kavramının kökeninde bu anlayış yatar.

Kotaz sözcüğü de yine Nazar boncuğu anlamında kullanılan başka bir kelimedir. Gözün dikkatini başka yöne çekmesi nedeniyle korunduğu mantığı öne sürülür. Çok kuvvetli nazarların kotazları çatlattığı hatta parça parça ettiği anlatılır. Sözcük olarak kutlu nesne anlamına gelir. Köşgük ve çom tabirleri de aynı anlamda kullanılır ve nazarlık demektir.

Genelde nazar boncukları göz şeklinde olur. Göze aynı zamanda boncuk da denmektedir. Bu bağlamda bakıldığında kişinin dünyaya açılan penceresi gözdür ve göz her türlü, iyi ve kötü, düşüncelerin ilk çıkış noktası olarak kabul edilir. Bu yüzden bakışlardan, kötü gözlerden korunmak amacıyla emici özelliği olduğuna inanılan mavi renkli taşlar eskiden beri kullanılagelmiştir. Son halini günümüzdeki çeşit çeşit nazar boncukları almıştır. Şu an, gerek inanç gerek gelenek, gerekse de süs eşyası olarak pek çok kişi nazar boncuğunu günlük yaşantısında çok sık kullandığı yerlerde bulundurmaktadır. Nazar boncuğu yapılırken içine kurşun dökülür. Bunun da iyi şans getirdiği söylenir. Mavi renkli her cam boncuğun nazarı savması gerçekte eski halk inanışına göre mümkün değildir. Bu boncukların mutlaka bulunması gereken özellikleri vardır örneğin kimi ustalara göre mavi üzerine sarı renkli göz yer almalıdır. Ayrıca “Göz Ocağı” niteliğinde özel bir yerde eritilmiş olmalıdır. Nazar boncuğu ocakların kuruluşu da geçmişte özel bir tören ile gerçekleştirilirdi. Bu ocakta başka bir cam işiyle uğraşılmaz, sadece nazar boncuğu yapılır. O kadar ki, aynı işliğin içerisinde başka cam eşyalar yapan usta, nazar bonuğu üretmek için yalnızca asıl o ocağı kullanır. Ayrıca gerçek bir nazar boncuğunun mutlaka elde yapılması gerekir, makinelerle seri halde üretilen boncuklar bir süs eşyası olmaktan öte bir anlam ifade etmez.

KOLYE

Nazar boncuğu ile oldukça uyum sağlayan turkuaz renkli tasarım kolyemiz;

BİLEKLİK

Nazar boncuğu bulunan yıldız motifle süslenmiş bilekliğimiz;

HALHAL

Sıralı nazar boncuklu halhalımız;

KÜPE
 

Göz içinde nazar boncuğu sallantılı şık küpemiz;